Niet alleen vogels kunnen vliegen (en niet alle vogels kunnen vliegen). Zoogdieren kunnen het, reptielen konden het (en hebben het zelfs uitgevonden) en sommige vissen ook. Ze lijken alleen hélemaal niet op deze. Het was een van de eerste die ik maakte. Alle onderdelen moesten een paar keer over. De onderdelen zijn ook veel te ingewikkeld. De wrijving van de as binnen het rietje bleek zó groot te zijn, dat de vis niet vanzelf naar beneden zakte. Stripje lood op de ‘cam follower’ (wat ik weet over automata komt allemaal van Engelstalige websites) bleek de oplossing.

Automata gemaakt van karton, een satéprikker, een drinkrietje en… een stukje lood.

Bij het uitlaten van de hond pakte ik wat afgevallen blaadjes op. Het was herfst, dus de meeste bladeren hadden verschillende tinten bruin. Maar niet allemaal: soms kwam ik een nog groen blaadje tegen.

Automata gemaakt van vier afgevallen blaadjes, karton en een houten barbecuespies. De bedoeling was, dat als de bruine blaadjes draaien, het groene stil staat – en andersom. Ze moesten ook nog eens een andere draairichting hebben. Dat hebben ze nu niet, ze draaien – van bovenaf gezien – allemaal tegen de wijzers van de klok in als je de zwengel met de wijzers van de klok méé laat draaien. Dat komt omdat de ‘cam’ (het schijfje dat op de as zit) aan dezelfde kant van het asje van het blaadje zit. Valt gemakkelijk op te lossen door bij het groene blaadje de cam een stukje naar links te verplaatsen, dus naar de andere kant van het asje van dat blad. Wie weet komt het er nog van.

Hoe hoog de golven ook, deze notendop houdt moedig koers. De meeuwen in zijn kielzog laten ook niet af, bijna moeiteloos volgen ze al zijn omzwervingen.

Automata, gemaakt van de dop van een walnoot, golfkarton, papier, een satéprikker en een stukje dun ijzerdraad. Beschilderd met acrylverf.

Automata hoeven niet perse te worden aangedreven met een slinger. Iedere beweging kan de boel in gang zetten. Deze vier hele kleine zijn gemaakt van een wasknijper. Binnen de wondere wereld van de automata is dat een apart sub-genre: ‘clothespin automata’ (de automata-wereld wordt gedomineerd door het VK en de VS). Door de veer in de wasknijper krijg je heel simpel een heen-en-weer gaande beweging. Nou is een wasknijper natuurlijk heel klein, de automata die je ervan kunt maken is daarom doorgaans ook echt priegelwerk. Voordeel: ze zijn heel snel klaar.

Hierbij vier van deze mini-automata. Drie vogeltjes (de eerste twee lijken erg op elkaar, goed opletten) en een hond. Moet allemaal nog wat handiger. Daarom noem ik het maar prototypes.

Deze automata zijn gemaakt van wasknijpers, dun ijzerdraad, papier (het eerste vogeltje) en hout (de andere vogeltjes en de hond).

Sinds kort ben ik helemaal weg van ‘automata’. Speelgoed dat beweegt als je aan een slinger draait. Het is best moeilijk om de bewegingen te krijgen die je wilt. Bij deze wilde ik dat een goochelaar zijn hoed optilt en dat je dan het konijn ziet dat hij er in heeft verstopt. Eerst heb ik van alles geprobeerd om de arm aan te drijven. Daar zitten drie gewrichten – de schouder, de elleboog en de pols – in die alle drie de tegelijk bewegen. Dat lukte me niet.  Toen bedacht ik dat je niet moet proberen de werkelijkheid na te bootsen, maar te kijken naar het resultaat van de beweging: een hoed die omhoog en omlaag gaat. De arm die eraan vast zit, volgt dan vanzelf. De draaiende beweging van de slinger wordt omgezet in een op-en-neer gaande beweging (dat werkt tamelijk simpel). Met die beweging gaat een stang omhoog en omlaag die de hoed omhoog drukt en weer laat zakken. Die stang zit achter het konijn, dus hij valt niet eens op.
Simsalabim!

Deze automata is gemaakt van spullen in huis: karton en saté-prikker. Het poppetje en de hoed zijn gemaakt van wc-rolletjes. Het konijn is van hout. Alles is geschilderd met acrylverf.